قبل از انجام عمل جراحی تعویض مفصل در ناحیه لگن، بیمار باید برای جراحی آماده شود و این آمادگی قبل از تعویض مفصل مستلزم طی مراحلی است.
دسته ای از این آمادگی ها آنهایی هستند که پزشک و کادر درمانی قبل از جراحی برای بیمار انجام میدهند و دسته ای دیگر را باید خود بیمار انجام دهد.
در این مقاله به شما نشان خواهم داد که آمادگی قبل از تعویض مفصل لگن چگونه به توسط پزشک و بیمار انجام میشود و اینکار نیازمند انجام چه اقداماتی است.
اگر فعلا وقت خواندن مقاله را ندارید فیلم زیر را ببینید.
آمادگی قبل از تعویض مفصل که پزشک انجام میدهد
از مهمترین آمادگی های قبل از جراحی تعویض مفصل اینست که پزشک باید از تمامی نکاتی که به هر نحوی با سلامتی و بیماری ارتباط دارد با خبر شود.
او باید بداند بجز خرابی و آسیبی که در مفصل لگن وجود دارد چه مشکلاتی دیگری در بدن بیمار هست. مشکلاتی مانند فشار خون یا بیماری قند و خیلی بیماری های دیگر.
در اولین ملاقاتی که بیمار با دکتر لگن خود دارد وی ابتدا در مورد درد و محدودیت حرکت مفصل ران و عوامل مرتبط با آن از بیمار اطلاعاتی کسب کرده و راجع به وضع کلی سلامتی مانند دیگر بیماریهای احتمالی با بیمار صحبت میکند.
سپس مفصل ران را معاینه میکند. مقدار حرکت و درد مفصل و تغییر شکل ظاهری اندام، کوتاهی اندام تحتانی، لنگش و قدرت اندام تحتانی از مواردی است که پزشک در هنگام معاینه به آن توجه میکند.
بیماری های زمینه ای
در سنین بالا احتمال وجود این بیماری های زمینه ای و همراه زیاد است ولی در جوان ها هم کم نیستند کسانی که از قبل مبتلا به بیماری هایی بوده اند.
وجود بیماری های قلبی یا کلیوی، بیماری های گوارشی یا ریوی ممکن است به هر نحوی در روند جراحی تعویض مفصل تاثیر داشته باشند.
مصرف دارو
از موارد مهم آمادگی قبل از تعویض مفصل ران اطلاع پزشک از داروهایی است که بیمار استفاده میکند. بیمار باید همه داروهای در حال استفاده را به پزشک اطلاع دهد. در این بین داروهایی که خون را رقیق میکنند بسیار مهم هستند.
بسیاری از بیماران مبتلا به فشار خون یا بیماری های قلبی یا مغزی از این داروها استفاده میکنند. آسپرین و پلاویکس و وارفارین رایج ترین آنها هستند.
این داروها تمایل بدن به خونریزی را افزایش میدهند. پس باید آنها را قبل از جراحی قطع کرد تا شدت خونریزی حین جراحی کم شود. البته این قطع دارو بسیار حساس بوده و باید با دستور پزشک انجام شود. هر دارویی یک نحوه قطع دارد که باید آن را دقیقا رعایت کرد.
مصرف داروهای اعتیاد آور و یا داروهایی که بیمار ممکن است به آنها حساسیت داشته باشد باید به اطلاع پزشک برسد.
بررسی های پزشکی
پزشک از روش های تصویر برداری مثل رادیوگرافی ساده برای بررسی تغییرات ایجاد شده در مفصل ران استفاده میکند و گاهی ممکن است از سی تی اسکن برای بررسی های بیشتر استفاده شود.
هر چه پزشک جراح بیشتر از شکل مفصل آسیب دیده اطلاع داشته باشد بهتر میتواند آن را جراحی کند.
قبل از جراحی آزمایشاتی مثل آزمایش خون و ادرار و نوار قلبی و عکس قفسه سینه از بیمار گرفته میشود.
همه کسانی که سن بالای چهل سال دارند قبل از انجام جراحی به توسط یک متخصص قلب و عروق معاینه میشوند تا اگر مشکلی از این ناحیه داشته باشند قبل از آن مشخص شود.
در این معاینات ممکن است معلوم شود بیمار مشکلات قلبی دارید که احتمالا حتی خود او از قبل از آن بی اطلاع بوده است. در این صورت پزشک متخصص قلب به پزشک جراح میگوید چه اقداماتی را قبل از شروع جراحی و در حین انجام آن و حتی بعد از جراحی انجام دهد تا برای قلب بیمار مشکلی ایجاد نشود.
یک متخصص بیهوشی قبل از جراحی تعویض مفصل بیمار را معاینه میکند. این معاینه نشان میدهد که آیا بیمار قادر به تحمل بیهوشی یا بیحسی حین جراحی هست یا خیر.
متخصص بیهوشی همچنین به پزشک جراح ارتوپد اطلاع میدهد که چه اقداماتی را رعایت کند تا جراحی بدون مشکل خاصی انجام شود.
درمان عفونت های احتمالی
دانستن این نکته بسیار مهم است که تا قبل از انجام جراحی تعویض مفصل باید هر کانون عفونی و حتی هر کانون بالقوه عفونی در بدن بیمار از بین برود و این از آمادگی های قبل از تعویض مفصل است.
در صورتی که قبل یا بعد از جراحی جایی از بدن بیمار عفونت داشته باشد میکروب ها میتوانند از طریق جریان خون، خود را به محل مفصل مصنوعی برسانند و در آنجا موجب عفونت شوند. عفونت های مفصل مصنوعی لگن خطرناک بوده و بسیار سخت درمان میشوند.
دکتر جراح، بیمار را به یک دندانپزشک معرفی میکند تا اگر عفونتی در لثه و محوطه دهانی باشد درمان شود.
میکروب ها میتوانند از راه عفونت های دندان به جریان خون راه پیدا کنند پس هر گونه بیماری دهان و دندان بخصوص اگر نیازی به جراحی لثه یا کشیدن دندان هست، باید قبل از انجام تعویض مفصل با مشاوره با دندانپزشک کاملا درمان شوند.
سیستم ادراری محل شایعی برای عفونت است بخصوص در خانم ها. همه بیماران قبل از جراحی تعویض مفصل آزمایش ادرار میشوند و در صورتی که عفونت ادراری وجود داشته باشد باید تا قبل از جراحی درمان شود.
این مهم است که بسیاری از عفونت های ادراری نتیجه مشکل خاصی در سیستم کلیوی و مثانه هستند. مانند وجود سنگ کلیه یا بی اختیاری ادراری. پس کسانی که عفونت ادراری دارند باید به توسط یک متخصص کلیه و مجاری ادراری تا قبل از جراحی لگن معاینه شوند.
بیماران با عفونت اخیر یا عفونت مکرر اداری قبل از جراحی باید تحت بررسی قرار گرفته و درمان شوند. مردان مسنی که مشکلات پروستات دارند قبل از تعویض مفصل باید درمان های لازم را برای مشکل پروستات اگر لازم است انجام دهند.
اگر مشکل زمینه ای بود باید درمان شود وگرنه ممکن است در سال های بعد از جراحی تعویض مفصل، این مشکل زمینه ای موجب بروز عفونت ادراری و متعاقب آن عفونت محل مفصل مصنوعی شود.
آمادگی قبل از تعویض مفصل که بیمار انجام میدهد
اولین نکته که بسیار هم مهم است این است که برای آمادگی قبل از تعویض مفصل، بیمار باید اطلاعات خود را در زمینه این جراحی افزایش دهد. قبل از جراحی باید بداند چه کارهایی باید بعد از جراحی بکند تا زخم جراحی زودتر خوب شود. احتمال بروز لخته در بدن به حداقل برسد. زودتر راه بیفتد و زودتر به زندگی عادی خود بازگردد.
این اطلاعات را با تمام جزئیات آنها میتوانید در سایت ایران ارتوپد بدست آورید. به مهمترین نکته هایی که بیمار باید برای آنها آماده باشد در زیر اشاره میکنم.
تغذیه
تغذیه اهمیت فراوانی دارد. چه قبل از بستری شدن در بیمارستان و چه بعد از آن. تاثیر تغذیه در نتایج جراحی تعویض مفصل بیشتر در کم کردن احتمال بروز عفونت محل جراحی است. پس بیمار باید به تغذیه خود اهمیت بدهد.
زمانبندی بستری
مطمئن شوید دقیقا میدانید چه روزی باید در بیمارستان بستری شوید تا بتوانید برای آن آماده شوید. در غالب اوقات روز بستری شدن در بیمارستان یک روز قبل از روز جراحی است تا فرصت کافی برای آماده شدن بیمار و پزشک و کادر درمانی برای جراحی فراهم شود.
خیلی از بیماران روز بستری شدن را با روز جراحی اشتباه میگیرند و دیر بستری میشوند و جراحی را از دست میدهند. روز دقیق بستری شدن خود را از پزشک بپرسید.
هزینه
بسیاری از بیماران هزینه های مالی خود را از طریق شرکت های بیمه ای پرداخت میکنند. این شرکت ها باید قبل از بستری شدن بیمار از آن اطلاع داشته باشند.
پس چند روز قبل از بستری شدن باید نامه معرفی که از طرف شرکت بیمه خطاب به بیمارستان صادر میشود را دریافت کنید تا در روز بستری شدن به همراه دستور بستری پزشک به پذیرش بیمارستان ارائه دهید.
داشتن کمکی
شما در بیمارستان و بعد از مرخص شدن از آن تا مدتی نیاز به مراقبت دارید. گرچه داشتن همراه در بیمارستان اجباری نیست ولی میتواند کمک کننده باشد.
در روز مرخص شدن از بیمارستان یک نفر از نزدیکان شما باید کارهای ترخیص را انجام بدهد و بعد از آن در منزل تا چند هفته نیاز به مراقبت دارید. پس برنامه ریزی برای در اختیار داشتن این همراه را باید از قبل انجام دهید.
دارو و وسایل
بسیاری از داروهایی که از قبل مصرف میکرده اید باید در زمان بستری شدن در بیمارستان ادامه یابند. پس داروهای خود را از قبل آماده کرده و در بیمارستان به همراه داشته باشید. در موقع بستری شدن آنها را به پرستار نشان دهید. او با هماهنگی با پزشک به شما میگوید آنها را چگونه مصرف کنید.
وسایل شخصی خود را به بیمارستان ببرید. لیست این وسایل را میتوانید قبل از بستری شدن از پرستار بخش بگیرید.
شب قبل از جراحی
برای پیشگیری از عفونت بعد از جراحی پوست شما باید قبل از عمل به خوبی پاکیزه شود. پس شب قبل از جراحی به حمام بروید و همه بدن خود را با آب و صابون بشویید. اگر محلول ضد عفونی خاصی به شما داده شده آن را طبق دستور پزشک استفاده کنید.
شب قبل از جراحی تعویض مفصل از هیچ نوع وسایل آرایشی و یا کرم و پماد یا لوسیون استفاده نکنید. اگر ناخن مصنوعی دارید آن را درآورید. لاک های ناخن ها را پاک کنید. در صورتی که از سمعک یا عینک یا دندان مصنوعی استفاده میکنید آن را قبل از رفتن به اطاق عمل از خود جدا کنید. حلقه یا گردنبند زینتی را با خود به بیمارستان نبرید.
روز قبل از جراحی در بخش راه بروید. این کار موجب میشود خون در پاهای شما حرکت داشته باشد و با این کار احتمال بروز لخته در ساق را کم میکنید. شب قبل از عمل با آرامی و خوب بخوابید.
چند ساعت قبل از جراحی تعویض مفصل پرستار بخش لباس های خاصی را برای پوشیدن در اختیار شما قرار میدهد و شما با صندلی چرخدار یا برانکارد به اطاق عمل میروید.
گرچه ممکن است بودن در محیط تازه ای مانند اطاق عمل کمی برای شما اضطراب آور باشد با این حال بدانید همه کسانی که در اطاق عمل هستند به شما کمک میکنند. پس آرام و مطمئن باشید.
قبل از تعویض مفصل چه تغییراتی باید در محل زندگی ایجاد کنیم
از مهمترین نکات برای آمادگی های قبل از تعویض مفصل لگن اینست که باید در محیط زندگی فرد تغییراتی داده شود تا محیط زندگی او بعد از جراحی آماده تر و راحت تر باشد.
هدف عمده این تغییرات این است که احتمال زمین خوردن فرد کم شود و وی بتواند راحت تر و بدون فشار زیاد به مفصل مصنوعی کارهای خود را انجام دهد.
زمین خوردن میتواند موجب شکستگی اطراف مفصل مصنوعی شده و در این وضعیت، درمان شکستگی بسیار مشکل تر و پر عارضه تر از شکستگی در فردی است که مفصل مصنوعی ندارد.
مهمترین این تغییراتی که باید در خانه داد عبارتست از
در اطاق نشیمن
♦ چیدمان وسایل داخل خانه و مبلمان را طوری تغییر دهید تا فرد بتواند راحت با واکر یا عصای زیر بغل بین آنها رفت و آمد کند
♦ کناره های فرش را با چسب های دو طرفه به کف زمین محکم کنید تا روی زمین سر نخورد. یکی از علل زمین خوردن بیماران لیز بودن زمین و سر خوردن فرش روی آن است
♦ باید دقت کرد که کف اطاق اشیاء پراکنده نباشند. گیر کردن هر کدام از این اشیاء به پای بیمار میتواند موجب زمین خوردن او شود.
♦ باید دقت کرد که سیم برق یا تلفن روی زمین آزاد نباشد. بسیاری اوقات گیر کردن این سیم ها به پا یا عصای فرد موجب زمین خوردن وی میشود
♦ اشیائی را که بیشتر مورد استفاده بیمار است در اطراف وی بگذارید تا مجبور نباشید مسافت زیادی را برای رسیدن به آنها طی کنید.
♦ چیزهایی مثل تلفن، کنترل تلویزیون، دستمال کاغذی، سطل زباله، کتاب برای مطالعه، نوشیدنی و داروها را در روی یک میز کنار صندلی بیمار قرار دهید تا به آسانی در دسترس وی باشند.
♦ لباسی پوشیده شود که جیب های بزرگ داشته باشد تا فرد بهتر بتواند لوازم سبک مورد احتیاج خود را در جیب بگذارد.
♦ صندلی های مورد استفاده بیمار باید کاملا محکم و پایدار باشند و نشیمن آنها ارتفاع کمی نداشته باشد. بیمار باید بمدت سه ماه فقط روی صندلی های دسته دار بنشینید.
♦ نشیمن صندلی مورد استفاده باید کمی سفت بوده و ارتفاع آن کمی بلندتر از معمول باشد بطوریکه وقتی روی آن مینشینید زانو هایتان در سطح پایین تری از لگن تان قرار بگیرد. استفاده از مبل های با ارتفاع کم و نشیمن نرم مناسب نیست.
در اطاق خواب
♦ یک چراغ کنار پاتختی قرار دهید تا همیشه کنار بیمار روشن باشد.
♦ در شب یک چراغ مسیر بین اطاق خواب و توالت را روشن نگه دارد. بسیار دیده شده که بیمار وقتی شب برای استفاده از توالت بلند میشود و چشم وی هنوز خواب آلود است به علت دید کم زمین میخورد
در حمام
♦ کف وان یا زیر دوش از چسب های مخصوصی که سطح زبر دارند استفاده شود.
♦ در کنار وان حمام کفی پلاستیک با سطح زبر گذاشته شود تا فرد موقع ورود یا خروج از وان لیز نخورید.
♦ روی دیوار کنار وان دستگیره گذاشته شود تا بیمار دست های خود را به آن گرفته از زمین خوردن پیشگیری شود.
♦ در حمام از یک اسفنج یا لیف با دسته بلند برای شستشوی ساق و پا استفاده شود
♦ صندلی حمام باید با نشیمن بلند ولی پایدار باشد و لیز نخورد
♦ دقت کنید که آب داغ موقع دوش گرفتن ممکن است فشار شما را پایین آورده و موجب شود زمین بخورید.
در آشپزخانه
♦ کف آشپزخانه نباید خیس باشد.
پله
♦ نور کافی روی پله باشد تا مسیر آن خوب دیده شود
♦ پله های معیوب تعمیر شوند
♦ چیزی روی پله رها نشود
♦ فرش یا قالیچه روی پله گذاشته نشود. این قالیچه ها سر میخورند و موجب زمین خوردن بیمار میشوند
♦ تمام طول کناره پله دستگیره داشته باشد.