عضله تیبیالیس خلفی Tibialis posterior muscle عضله ایست که در پشت یا قسمت خلف ساق قرار گرفته است.
تاندون این عضله در قسمت پایین از پشت قوزک داخلی مچ پا عبور کرده و به سطح داخلی استخوان های ناویکولر و کونئیفرم و قاعده متاتارس های دوم و سوم و چهارم میچسبد.
وظیفه این عضله اینست که کف پا را به پایین بیاورد ( وقتی شما روی پنجه پای خود بلند میشوید در واقع کف پای خود را به پایین آورده اید). این عضله همچنین کف پا را به سمت داخل هم میچرخاند.
تندینوپاتی این عضله در واقع یک نوع ضعیف شدن و نرم شدن و از بین رفتن تاندون است. در واقع وقتی که به علت انقباض شدید عضله و یا به علت حرکات نامناسب مچ و کف پا، تاندون این عضله تحت کشش شدید قرار میگیرد، این تاندون دچار آزردگی و در نتیجه التهاب و درد میشود و اگر این کشش ها مرتبا ادامه یابد بافت تاندون خراب میشود. این خراب شدن و التهاب تاتدون را تندینوپاتی میگویند.
چه عللی موجب این بیماری میشوند
- چرخش و کشش طولانی مدت مچ و کف پا به خارج مانند تغییر شکل مچ پا و یا حرکاتی که ورزشکار در حین اسکیت سرعتی انجام میدهد.
- دویدن در مسیر های مارپیچ
- دویدن بمدت طولانی در کسی که صاف کف پا دارد
- وقتی به علت عدم انجام نرمش های کششی و یا خسته بودن عضلات ساق انعطاف پذیری عضله و تاندون کاهش پیدا کرده است.
- استفاده از کفش نامناسب
- ضعیف بودن عضلات ساق
علائم التهاب تاندون تیبیالیس خلفی چیست
مهمترین علائم بیماری عبارتست از :
- درد در سمت داخلی كف پا كه در امتداد مسیر تاندون تیر میكشد.
- دردی كه با چرخاندن كف پا به سمت خارج و یا با چرخاندن كف پا با نیروی زیاد به سمت داخل شدیدتر میشود.
- احساس صدا دادن تاندون در حین حركت كردن مچ پا
- در حین راه رفتن كف پای بیمار در سمت داخل دردناك میشود و ممكن است در این ناحیه تورم هم بوجود آید.
- كف پای مشكل دار معمولا صاف تر از پای دیگر است
- بیمار معمولا در بلند شدن روی پنجه پای آسیب دیده مشكل دارد.
در ابتدای بیماری و وقتی هنوز پیشرفت زیادی نكرده است بیمار بعد از یك فعالیت بدنی شدید كه تاندون را تحت كشش قرار میدهد، مانند دویدن در سربالایی یا زمین ناصاف و پریدن و جهیدن زیاد در هنگام استراحت بعد از ورزش دچار درد در سمت كفی و داخلی پا شده كه به سمت قوزك داخلی تیر میكشد.
این درد و خشكی در كف پا در روز بعد از ورزش وقتی بیمار ار خواب بیدار میشود شدید میشود. بتدریج كه بیماری پیشرفت میكند بیمار در حین ورزش هم دچار درد میشود.
شدت این درد ها بتدریج در عرض چند هفته افزایش میابد. در حالات شدید ممكن است بر اثر كشش ناگهانی، تاندون پاره شود.
پزشك معالج ممكن است از ام آر آی و یا اسكن رادیوایزوتوپ برای تشخیص قطعی بیماری استفاده كند.
درمان التهاب تاندون تیبیالیس خلفی چیست
به محض شروع درد باید فعالیت بدنی و ورزش را متوقف كرد. سرد كردن محل درد و كمپرس كردن آن میتواند درد و التهاب را كاهش دهد. كشش عضلات پشت ساق تا جایی كه درد اجازه دهد هم موثر است.
پزشك معالج از داروهای ضد التهابی برای كاهش تورم و درد استفاده میكند. استفاده فیزیوتراپ از الكتروتراپی، اولتراسوند و روش های ماساژ تراپی و استفاده از كفی های مناسب میتواند به درمان بیماری كمك كند. بندرت و در صورتی كه تاندون پاره شده باشد، استفاده از عمل جراحی ممكن است مورد نیاز باشد.
اكثر این بیماران با استراحت خوب میشوند. طول درمان ممكن است از چند هفته تا چند ماه متغیر باشد كه بستگی به شدت بیماری دارد و اینكه بیمار چقدر زود به پزشك مراجعه كرده باشد. نكته كلیدی در درمان این بیماران همكاری آنها با پزشك معالج و انجام دستورات است.
بیمار باید تا وقتی درد دارد از هر گونه فعالیت ورزشی اجتناب كند. گاهی ممكن است تا مدتی نیاز به استفاده از عصای زیر بغل وجود داشته باشد. با استراحت كافی و فشار نیاوردن به پا، بعد از مدتی درد از بین میرود.
با از بین رفتن كامل درد بیمار باید تحت نظر فیزیوتراپ نرمش های كششی و تقویتی را انجام دهد و سپس بتدریج و به آرامی به فعالیت های ورزشی برگردد.
اگر بیمار به بیماری توجه نكند و به ورزش ادامه دهد بیماری وی مزمن میشود و این موجب میگردد درمان مشكل تر شده و ول مدت درمان بیشتر شود و احتمال عود آن هم افزایش یابد.