علائم و درمان آسیب عصب سیاتیك چیست

آناتومی عصب سیاتیک

عصب تیبیال به پشت ساق و سپس کف پا رفته و حس نواحی ذکر شده و حرکت عضلاتی را که در این نواحی هستند تامین میکند. عصب پرونئال در ناحیه زانو به دو شاخه سطحی و عمقی تقسیم میشود.

هر دو این شاخه ها از جلو استخوان های ساق به پایین آمده و به پشت پا میروند. عصب پرونئال سطحی بیشتر مسئول حس پشت پا است و عصب پرونئال عمقی حرکت عضلات جلوی ساق را تامین میکند.

علل آسیب عصب سیاتیک و شاخه های آن چیست

عصب سیاتیک و شاخه های آن از لگن تا نوک انگشتان پا در معرض آسیب هستند. مهمترین علت اختلال در کارکرد عصب سیاتیک تحت فشار قرار گرفتن ریشه های عصبی آن به علت هرنی یا فتق دیسک بین مهره ای است.

علت دیگر اختلال در کارکرد عصب سیاتیک سندروم پیریفورمیس است. در سندروم پیریفورمیس عصب سیاتیک در حال عبور از کنار عضله پیریفورمیس تحت فشار یا کشش قرار گرفته و عملکرد آن دچار اختلال میشود.

شکستگی ها و دررفتگی های حلقه لگنی و استابولوم و دررفتگی های مفصل ران میتوانند این عصب را در ناحیه لگن تحت فشار قرار دهند.

شکستگی های اطراف زانو و شکستگی های استخوان نازک نی میتوانند شاخه پرونئال این عصب را تحت فشار قرار دهند. همچنبن دررفتگی زانو میتواند شاخه های این عصب را در ناحیه زانو آزرده کند.

اعمال جراحی که در ناحیه لگن و یا در ناحیه زانو انجام میشوند میتوانند به این عصب صدمه برسانند.

حتی گچ تنگ، بوت بلند تنگ و یا انداختن یک پا بر روی پای دیگر به مدت طولانی میتواند شاخه پرونئال آن را فلج کند.

در مسیر حرکت عصب سیاتیک از لگن تا انگشتان پا هر گونه جسم برنده یا نافذی میتواند عصب را قطع کرده و به آن آسیب برساند.

علائم آسیب عصب سیاتیک

عصب سیاتیك بلندترین عصب بدن انسان است و كاركرد آن به علل مختلفی میتواند دچار اختلال شود. در صورت آسیب به عصب سیاتیك از لگن تا بالای ساق هر كدام از علائم زیر میتوانند ایجاد شوند

درمان آسیب عصب سیاتیك و شاخه های آن چیست

نوع درمان هایی كه برای آسیب های عصب سیاتیك صورت میگیرند بسته به مكانیسم ایجاد ان دارند. در موارد آسیب هایی كه بدنبال زخم های باز ایجاد شده و احتمال پارگی عصب زیاد است درمان بصورت جراحی و ترمیم عصب پاره شده است.

در مواردی كه شكستگی ها و یا دررفتگی علت آسیب عصب باشد باید ابتدا جابجایی استخوان یا مفصل را را درمان كرد.

در بسیاری اوقات جااندازی استخوان یا مفصل موجب برگشت كاركرد عصب میگردد. در صورتی كه عصب بعد از جااندازی شكستگی یا دررفتگی خوب نشود بسته به نوع آسیب باید درمان شود.

بسیاری از آسیب های عصبی بسته (مانند آسیب هایی كه بدنبال شكستگی و دررفتگی ایجاد مشوند) با برطرف كردن عاملی كه به عصب فشار میاورد و صبر كردن بهبود میابند.

در صورت عدم بهبود بعد از چند ماه ممكن است نیاز به عمل جراحی برای ترمیم عصب آسیب دیده وجود داشته باشد.

در صورتی كه عصب پاره شده باشد میتوان آن را ترمیم كرد. متاسفانه نتایج ترمیم عصب سیاتیك و شاخه های آن زیاد رضایت بخش نیست.به همین علت ممكن است پزشك معالج تصمیم بگیرد بجای ترمیم عصب علائم ناشی از آن را درمان كند.

یكی از مهمترین مشكلاتی كه آسیب عصب سیاتیك برای بیمار ایجاد میكند عدم توانایی در بالا آوردن مچ پا است.

در این موارد ممكن است از روش انتقال تاندون های ساق برای بحركت درآوردن مفصلی كه به علت عضلات فلج شده خوب حركت نمیكند استفاده شود.

در مراقبت از آسیب های عصب سیاتیك و شاخه های آن چه درمان جراحی انتخاب شود و چه عامل فشارنده عصب برطرف شود برای بازگشت كاركرد عصب باید مدت طولانی صبر كرد.

در این موارد باید مفاصلی كه به علت فلج شدن عضلات مربوطه خوب حركت نمیكنند به توسط آتل و اسپلینت در وضعیت مناسب قرار بگیرند. مهمترین این مفاصل مچ پا است.

پس وقتی مچ پا به علت اسیب عصب سیاتیك بالا نمیاید باید از بریس مچ پا استفاده كرد تا مچ را بالا نگه دارد. در صورتی كه از بریس استفاده نشود و مچ پا به مدت چند ماه پایین باقی بماند مفصل دچار خشكی شده و بعد از بازگشت كاركرد عصب مفصل خوب حركت نخواهد كرد.

در این موارد بیمار یا همراهان وی تا وقتی حركات ارادی مفصل امكانپذیر نشده است، باید با كمك دست چند بار در روز تمامی مفاصل اندام را در تمام جهات حركت دهد تا دچار خشكی نشوند.