تزریق مفصلی کورتون و ژل چه تاثیری دارد

تزریق های مفصلی و بافتی در ارتوپدی چه کاربردی دارند. در بعضی بیماری های سیستم حرکتی یکی از روش های درمانی تزریق دارو به درون یا اطراف بافت های بیمار است.

تزریق درون بافت های سیستم حرکتی همیشه به توسط پزشک متخصص صورت میگیرد. هدف از این تزریق ها در غالب اوقات کم کردن التهاب بافتی و در نتیجه کاهش درد و تورم است.

انواع تزریق های درون بافتی کدامند

کورتون ها داروهای قوی ضد التهابی هستند و استفاده از آنها حتما باید با تجویز پزشک متخصص باشد.

از تزریق درون بافتی این داروها تنها در مواردی استفاده میشود که درمان های معمولی و کم خطرتر نتوانسته اند مشکل بیمار را مرتفع کنند و هیچگاه نباید از آنها به عنوان اولین قدم در درمان بیماری ارتوپدی استفاده کرد مگر در موارد بسیار معدود و طبق نظر متخصص.

تزریق درون بافتی عملی ظریف و مستلزم داشتن مهارت است. در صورتیکه دارو در محل درست خود تزریق نشود تاثیر مطلوبی نخواهد داشت.

البته کورتون ها داروهای قوی ضد التهاب هستند ورود آنها به بدن صرف نظر از اینکه در چه محلی وارد شوند موجب جذب آن در جریان خون و رسیدن آن به همه بدن میشود. این پدیده موجب میگردد هر درد و التهابی تا حدی تخفیف یابد.

از تزریق های درون بافتی در تشخیص بیماری های ارتوپدی هم استفاده میشود. بطور مثال از تزریق داروهای بیحسی مانند لیدوکائین در درون مفاصل فاست ستون مهره میتوان در تشخیص علت کمردرد استفاده کرد.

دو داروی دیگر که بصورت تزریق بافتی استفاده میشوند عبارتند از

• تزریق اسید هیالورونیک در درون مفصل

• تزریق پلاسمای سرشار از پلاکت Plasma rich plasma PRP در درمان بعضی از تاندنیت ها

آیا تزریق درون بافتی درمان قطعی بیماری است یا موقتی

تزریق درون بافتی بسته به نوع بیماری ممکن است تاثیر موقت یا دائم داشته باشد. ممکن است با تنها یک تزریق مشکل بیمار برای همیشه از بین برود.

ممکن است برای درمان نیاز به چند مرحله تزریق با فاصله چند ماه وجود داشته باشد و ممکن است هدف از تزریق تنها از بین بردن موقت درد و التهاب باشد تا بیمار بتواند بهتر در تمرین های کششی و تقویتی فیزیوتراپی شرکت کند. انجام این تمرینات و نرمش ها جزء مهمی از درمان بسیاری از بیماری ها است.

معمولا اگر دو بار تزریق کورتون در درون بافت موثر واقع نشود تزریق بیشتر تاثیری نخواهد داشت. کلا توصیه نمیشود کورتون درون بافتی بیش از سه بار در سال تزریق شود.

تزریق درون بافتی کورتون

کورتون ها داروهای ضد التهابی قوی هستند که در درمان یا کنترل علائم بسیاری از بیمار ها بصورت وضعی، خوراکی، تزریقی یا استنشاقی مورد استفاده قرار میگیرند.

یکی از موارد استفاده کورتون های تزریقی استفاده از آن بصورت تزریق در بافت دردناک است. این تزریق معمولا به توسط پزشک متخصص صورت میگیرد. معمول ترین کورتون هایی که بصورت موضعی تزریق میشوند متیل پردنیزولون و تریامسینولون هستند.

کورتون ها در چند دسته از بیماری ها بصورت درون بافتی تزریق میشود که عبارتند از

درون مفصل برای درمان آرتریت

در روماتیسم مفصلی و یا در استئوآرتریت، مفصل بعد از مدتی به مرحله ای میرسد که دچار تخریب شدیدی شده و بیمار دچار درد زیادی خواهد شد.

در این موارد میتوان برای کاهش درد بیمار از تزریق داخل مفصلی کورتون استفاده کرد. این تزریق ها گرچه تا مدتی (حدودا چند ماه) درد بیمار را از بین میبرند ولی تخریب مفصلی را بیشتر میکنند.

درون بورس برای درمان بورسیت

در بعضی موارد التهاب بورس مانند بورسیت اوله کرانون، بورسیت پره پاتلار، بورسیت تروکانتر یا دیگر بورسیت ها میتوان با تزریق کورتون به داخل بورس ملتهب درد و التهاب را از بین برد

درون غلاف تاندون برای درمان تنوسینوویت

بطور مثال در انگشت ماشه ای یا تریگر فینگر تزریق کورتون به داخل غلاف تاندون انگشت موجب کاهش التهای از بین رفتن علائم بیماری میشود.

در اطراف محل اتصال تاندون به استخوان برای درمان تاندنیت

در مواردی که محل اتصال تاندون به استخوان دچار التهاب میشود میتوان با تزریق کورتون به محل درد و التهاب را کاهش داد مانند تاندنیت روتاتور کاف، تنیس البو، فاسئیت پلانتار (خار پاشنه)

در فضای اپیدورال نخاع

تزریق کورتون در اطراف ریشه های عصبی نخاع میتواند موجب کاهش التهاب در ناحیه و در نتیجه کاهش فشار و بدنبال آن کاهش علائم درد سیاتیکی و دیگر علائم هرنی دیسک شود.

این تزریق بسیار حساس بوده و باید با هدایت فلوروسکوپ و در اطاق عمل و به توسط پزشک متخصص صورت گیرد. متخصصین بیهوشی، ارتوپدی و جراحی اعصاب این تزریقات را انجام میدهند.

در اطراف اعصاب

مانند تزریق کورتون در درون کانال کارپ برای درمان سندورم کانال کارپ یا تزریق در اطراف اعصاب کف پا در درمان نوروم مورتون.

بعد از تزریق موضعی باید انتظار چه چیزی را داشت

خود تزریق معمولا در ابتدا کمی دردناك است. درد آن ممكن است كمی بیشتر از یك تزریق عضلانی باشد. البته برای اینكه درد كم باشد معمولا مقداری داروی بیحسی مانند لیدوكائین به كورتیكواستروئید تزریقی اضافه میشود.

پس درد فقط در ابتدای تزریق است و بعد از چند ثانیه و حتی زمانی كه سوزن در درون بافت است متوقف میگردد.

پس از تزریق بیمار تا چند ساعت احساس بیحسی در بافت میكند كه به علت تاثیر داروی بیحسی است كه به كورتون اضافه شده است.

پس از چند ساعت تا چند روز درد اصلی بیمار كه تزریق به خاطر آن انجام شده است از بین میرود. از بین رفتن درد ممكن است برای همیشه باشد و یا ممكن است بسته به نوع بیماری چند هفته تا چند ماه به طول انجامد.

تاثیر تزریق درون بافتی كورتون همیشه قابل پیش بینی نیست. گاهی اوقات ممكن است در كاهش درد بیمار بسیار موثر بیفتد و در بعضی بیماران ممكن است تاثیر زیادی از خود نشان ندهد.

ممكن است بعد از تزریق دردی در ناحیه ایجاد شود كه 24-12 ساعت هم بماند. این درد میتواند همراه با قرمز شدن محل تزریق باشد. این پدیده را Flare reaction مینامند و به علت حساسیت به كورتون است.

در این موارد باید محل تزریق را چند مرتبه و هر بار 15 دقیقه با خرده های یخ سرد كرد. استفاده از یك داروی ضد درد مانند استامینوفن هم در این موارد مفید است.

بعد از بعضی از تزریقات بافتی پزشك اندام را در بریس خاصی قرار میدهد تا مدتی بیحركت باشد. این بیحركتی ممكن است جزئی از درمان بوده و یا برای پیشگیری از آسیب های بیشتر بافت انجام گردد.

تزریق هیالورونیک اسید یا ژل

استئوآرتریت زانو که به آن آرتروز یا ساییدگی زانو هم میگویند بیماری شایعی است. با این حال ممکن است درمان آن مشکل باشد.

درمان معمول آن تغییر در روش و آداب زندگی، فیزیوتراپی و استفاده از داروهای ضد التهابی است. در این بیماری غضروف مفصل خراب میشود ومتاسفانه غضروف خراب شده توانایی ترمیم خود را ندارد.

در آرتروز زانو خاصیت ویسکوزیته یا گرانروی مایع سینوویال هم تغییر میکند. غلظت ماده ای که به طور طبیعی در زانو وجود دارد و به آن اسید هیالورونیک میگویند کم میشود. این ماده موجب لغزنده شدن سطح غضروف شده و به نظر میرسد با کاهش این ماده درد بیمار بیشتر میگردد.

مدتی است که از روش خاصی در کنترل علائم این بیماری استفاده میشود که به آن Viscosupplementation یا مکمل روانساز میگویند.

در این روش با تزریق ژل خاصی به نام اسید هیالورونیک Hyaluronic acid به داخل زانو سعی در کاهش مشکلات بیمار میشود.

به این منظور از دو نوع اسید هیالورونیک استفاده میگردد. یکنوع آن که طبیعی است و به آن هیالگان Hyalgan میگویند و نوع سنتتیک آن که بصورت مصنوعی ساخته میشود و به آن سین ویسک Synvisc میگویند.

مکانیسم دقیق تاثیر تزریق ژل در کاهش درد بیمار مشخص نیست. گرچه منطقی بنظر میرسد که با تزریق اسید هیالورونیک به داخل زانو خاصیت روان کنندگی و لغزندگی مایع سینوویال بیشتر میشود ولی احتمالا مکانیسم های دیگری هم در کار است.

چون بدن این ماده را چند ساعت تا چند روز پس از تزریق از داخل مفصل جذب کرده و بیرون میکشد ولی تاثیرات آن گاهی تا ماهها باقی میماند. ممکن است تزریق این ماده موجب شود تا خود بدن شروع به تولید بیشتر آن در داخل مفصل کند.

از تزریق ژل بیشتر در بیمارانی استفاده میشود که دچار آرتروز شدید زانو هستند و درمان های معمول کمکی به کاهش درد آنها نکرده است و از طرفی به عللی نمیتوانند عمل جراحی تعویض مفصل زانو را انجام بدهند.

تزریق داخل مفصلی آمپول های ۲ میلی لیتری این دارو به توسط پزشک صورت میگیرد. بیمار ۲-۱ روز پس از تزریق نباید فعالیت بدنی شدیدی انجام دهد. معمولا تزریقات در هیالگان بصورت هفتگی بمدت ۵ هفته و در سین ویسک بمدت سه هفته انجام میشود. پس از شش ماه میتواند دوره درمانی را بار دیگر تکرار کرد.

اینکه آیا واقعا تزریق ژل به داخل زانو میتواند درد بیمار را کاهش دهد یا خیر مورد اتفاق نظر پزشکان نیست. در مواردی که دارو موثر واقع میشود تاثیر آن تا چند ماه باقی میماند. یکی از مشکلات استفاده از این دارو گران بودن آن در مقایسه با درمان های دیگر است.

تزریق پی آر پی

استفاده از پلاسمای پر از پلاکت Platelet Rich Plasma PRP روش درمانی جدیدی است که بر مبنای آن با تزریق فرآورده ای خونی موجب تحریک بهبودی آسیب های مزمن تاندون میشوند.

پلاسمای پر از پلاکت چیست و چگونه تهیه میشود

پلاسمای پر از پلاکت یا پی آر پی یک فرآورده خونی است. برای تهیه آن ابتدا مقدار مشخصی از خون وریدی بیمار گرفته شده و سانتریفیوژ میشود.

سپس قسمتی از پلاسمای خون که با استفاده از سانتریفیوژ جدا شده و تراکم پلاکت در آن زیاد است جدا گشته و به درون بافت بیمار تزریق میشود. این تزریق ممکن است یک بار و یا چند مرتبه و با فاصله چند هفته انجام گردد.

از این فرآورده در درمان بیماری های زیر استفاده میشود

• تاندنیت کشکک

 

گفته میشود که این فرآورده خونی به علت اینکه مقدار زیادی پلاکت دارد حاوی مقادیر فراوانی از فاکتور رشد است و فاکتور رشد ماده ای است که میتواند به بهبود آسیب های مزمن تاندون و ترمیم آن کمک کند. اینکه این درمان تا چه اندازه موثر است هنوز مشخص نیست و تحقیقات در مورد آن ادامه دارد.