آرترودز یا خشک کردن مفصل چیست

آرترودز Arthrodesis که به آن فیوژن Fusion یا خشک کردن مفصل هم میگویند نوعی عمل جراحی است که در آن قابلیت حرکت کردن مفصل کاملا از بین میرود. از این نوع عمل جراحی در مواردی استفاده میشود که نمیتوان درد مفصل را با روش های معمول از بین برد.

در چه بیماری هایی نیاز به خشک کردن مفصل وجود دارد

بیماری های بسیاری هستند که موجب میشوند یک مفصل خراب شود که در بین آنها میتوان از مشکلات زیر نام برد
  • شکستگی داخل مفصلی یا دررفتگی و یا ناپایدار شدن مفصل بدنبال آسیب شدید رباط ها
  • تومورهای داخل مفصل
  • سینوویت های شدید مانند عوارض ناشی از هموفیلی
2038
آرترودز یا خشک کردن مفصل شست پا با پلاک

این بیماری ها و آسیب ها میتوانند مشکلاتی مانند درد و محدودیت حرکتی را برای بیمار ایجاد کنند.

در اوایل که این مشکلات کم است میتوان آنها را با انجام اقداماتی مانند کاهش فعالیت های بدنی، استفاده از بریس، گرم نگه داشتن موضع، استفاده از داروهای ضد درد و در مواردی استفاده از تزریق درون مفصلی کورتیکواستروئیدها اقدامات نگهدارنده دیگر کنترل کرد.

بتدریج که بیماری شدت میگیرد ممکن است درد و دیگر مشکلات بیمار با این اقدامات کم نشود. در این حال ممکن است بتوان در بعضی مفاصل با انجام استئوتومی هایی شدت درد را کاهش داده یا آن را مرتفع کرد.

وقتی بیماری باز هم شدیدتر شده و شدت تخریب مفصل به حدی میرسد که نمیتوان درد آن را با هیچیک از اقدامان ذکر شده کم کرد تنها راهی که باقی میماند خشک کردن مفصل یا تعویض مفصل است.

1450
آرترودز مچ دست
از لحاظ تاریخی عمل جراحی خشک کردن مفصل پیش از تعویض مفصل ابداع شد و از این جراحی در هر مفصلی که به انتهای دوره فعالیت خود رسیده بود استفاده میشد.
امروزه با پیشرفت های مهمی که در زمینه تعویض مفصل در ناحیه لگن و تعویض مفصل زانو صورت گرفته خشک کردن این دو مفصل تقریبا جز در موارد معدودی انجام نشده و در این نواحی، مفصل بشدت تخریب شده را بجای خشک کردن تعویض میکنند.
با این حال در مفاصل دیگر همچنان استفاده از عمل جراحی خشک کردن به عنوان آخرین تیر ترکش پزشک برای کنترل درد بیمار رایج است.

خشك كردن مفصل چه فایده ای دارد

وقتی مفصلی بشدت خراب میشود بیمار احساس درد شدیدی میكند. این درد به علت حركت سطوح مفصلی بر روی هم ایجاد میشود.

در این موارد سطح مفصلی رویه غضروفی خود را از دست داده و ناهموار میشود و حركت این سطوح ناهموار بر روی هم ایجاد درد میكند. همچنین مفصل ممكن است تغییر شكل داده و پایداری خود را هم از دست بدهد.

این شرایط زندگی عادی بیمار را دستخوش مشكلات جدی میكند. با خشك كردن مفصل دیگر حركتی بین استخوان های تشكیل دهنده مفصل انجام نمیشود.

پس درد بیمار از بین میرود. جراح در حین انجام آرترودز استخوان ها را در امتداد مناسبی خشك میكند پس تغییر شكل مفصل هم اصلاح شده و همچنین مفصل كاملا پایدار میشود. این پایداری بخصوص در مفاصل اندام تحتانی برای راه رفتن بسیار مهم است.

بدی آرترودز از بین رفتن حركت مفصل است. پس از انجام این عمل جراحی دیگر هیچ حركتی در مفصل وجود نخواهد داشت.

آرترودز یا خشك كردن مفصل چگونه انجام میشود

 برای انجام آرترودز پزشك ابتدا باقیمانده غضروف سطوح مفصلی را برمیدارد. سپس استخوان های دو سر مفصل را با اره های مخصوصی شكل میدهد بطوریكه بهتر در كنار هم قرار گیرند.

بعد از آن این سطوح را در كنار هم قرار داده و با پیچ و پلاك یا با استفاده از اكسترنال فیكساتور آنها را به هم متصل میكند.

بدن در مقابل این وضعیت مانند یك شكستگی رفتار كرده و استخوان ها را به هم جوش میدهد. در مواردی كه از اكسترنال فیكساتو استفاده شده است آن را بعد از 4-3 ماه از بدن خارج میكنند ولی پیچ و پلاك میتوانند برای همیشه در استخوان باقی بمانند مگر مشكلی ایجاد كنند كه در این صورت خارج میشوند.

1992 2
مراحل انجام آرترودز مفصل مچ پا
در بعضی موارد جراح برای جوش خوردن بهتر و سریعتر استخوان ها از گرافت یا پیوند استخوان استفاده میكند. وی این استخوان های پیوندی را از محل دیگری از بدن بیمار (معمولا بال استخوان ایلیوم در ناحیه لگن) تهیه كرده و در ناحیه آرترودز قرار میدهد.
برای تحریك جوش خوردن استخوان ها ممكن است از آلوگرافت استفاده شود كه نوعی استخوان پیوندی است كه از افراد متوفی گرفته میشود.

از عمل جراحی آرترودز بطور شایعی در ستون مهره برای چسباندن مهره ها به هم استفاده میشود. این عمل همچنین در مفاصل پا، مچ پا، دست و مچ دست كاربرد دارد.