گرفتگی گردن و رگ به رگ شدن و کشیدگی آن از مشکلات شایع عضلانی-اسکلتی است که بسیاری از افراد در طول زندگی خود آن را تجربه میکنند.
این مشکل ممکن است به دلایل مختلفی از جمله وضعیت نامناسب بدن، استرس، حرکات ناگهانی، و حتی خواب نامناسب ایجاد شود. گرفتگی عضلات گردن میتواند باعث درد و محدودیت حرکت شده و فعالیتهای روزمره فرد را تحت تأثیر قرار دهد.
در موارد شدیدتر، این مشکل ممکن است حتی منجر به بروز سردرد و درد در ناحیه شانهها و کمر شود. درمان این عارضه معمولاً ترکیبی از روشهای استراحت، استفاده از داروهای ضد درد و ضد التهاب، فیزیوتراپی و تمرینات کششی است.
شناخت علل و علائم گرفتگی گردن و استفاده از روشهای مناسب برای کاهش درد و بازیابی توان حرکتی میتواند به پیشگیری و درمان این مشکل کمک کند.
دلیل گرفتگی گردن چیست
گرفتگی عضلات گردن از مشکلات شایعی است که به دلایل مختلفی ممکن است رخ دهد. این عارضه میتواند برای فرد بسیار دردناک باشد و توانایی حرکت گردن را مختل کند. دلیل گرفتگی گردن را میتوان به چند دسته تقسیم کرد:
وضعیت نامناسب بدن
وضعیت بدن، مخصوصاً هنگام نشستن طولانیمدت، میتواند تأثیر زیادی بر سلامت گردن داشته باشد. استفاده از موبایل، تبلت یا کار طولانیمدت با کامپیوتر با گردن خم شده به سمت جلو، فشار زیادی بر ماهیچهها و رباطهای گردن وارد میکند. این وضعیت باعث فشار بیش از حد بر گردن شده و احتمال گرفتگی و درد را افزایش میدهد.
تنش و استرس
استرس و تنشهای روزمره از دیگر علل رایج گرفتگی عضلات گردن هستند. هنگامی که فرد دچار استرس میشود، عضلات گردن و شانهها به طور ناخودآگاه منقبض میشوند که میتواند به درد عضلات گردن منجر شود.
همچنین، استرسهای روانی و ذهنی باعث افزایش هورمونهای استرس میشود که بر روی تنش عضلانی و گرفتگی گردن تأثیرگذار است.
آسیبهای ورزشی و بدنی
ورزشهای شدید و برخی فعالیتهای بدنی مانند بلند کردن اجسام سنگین یا تمرینات نامناسب و بیش از حد میتوانند به رگ به رگ شدن و کشیدگی عضلات گردن منجر شوند. همچنین، برخی حرکات ورزشی نادرست، که به گردن فشار زیادی وارد میکنند، احتمال آسیبدیدگی را افزایش میدهند.
خواب نامناسب
نحوه خوابیدن و وضعیت گردن در خواب نیز تأثیر مستقیمی بر سلامتی گردن دارد. خوابیدن در وضعیتی که گردن به یک طرف خم شده یا بالش بسیار بلند یا بسیار کوتاه استفاده میشود، میتواند به گرفتگی و درد گردن منجر شود.
این وضعیت همچنین ممکن است موجب اختلال در جریان خون و اکسیژنرسانی به عضلات گردن شود که به گرفتگی عضلات گردن دامن میزند.
بیماریهای زمینهای
برخی بیماریها نیز میتوانند باعث گرفتگی و درد گردنی شوند. آرتروز گردن، اسپوندیلوز (تغییرات استخوانی ناشی از افزایش سن) و دیسک گردن از جمله این بیماریها هستند.
در این شرایط، غضروفها و مفاصل بین مهرهها تحلیل رفته و این تغییرات باعث درد و گرفتگی عضلات گردن میشوند.
حرکات ناگهانی و شدید
حرکات ناگهانی گردن، مانند چرخاندن سریع یا خم شدن غیرمنتظره، میتواند باعث رگ به رگ شدن عضلات و رباطهای گردن شود.
این نوع حرکات به خصوص در تصادفات رانندگی (مانند آسیب شلاقی گردن) یا زمین خوردنها رخ میدهد و میتواند موجب آسیب شدید به گردن شود.
علائم گرفتگی گردن چیست
گرفتگی عضلات گردن علائم متعددی دارد که میتواند باعث درد و محدودیت در حرکت شود. این علائم بسته به شدت آسیب و علت ایجاد آن متفاوت هستند، اما برخی از شایعترین نشانههای گرفتگی گردن شامل موارد زیر میشود:
درد گردن
درد یکی از اصلیترین علائم گرفتگی عضلات گردن است. این درد معمولاً به صورت شدید و متمرکز در ناحیه گردن احساس میشود و ممکن است به سمت شانهها و بالای کمر نیز انتشار پیدا کند. درد میتواند به صورت مداوم یا بهصورت تیر کشیدنهای ناگهانی بروز کند.
کاهش حرکت گردن
محدودیت در حرکت گردن از علائم شایع کشیدگی گردن است. افراد ممکن است هنگام چرخاندن یا خم کردن گردن خود دچار مشکل شوند و این امر میتواند فعالیتهای روزانه را تحت تأثیر قرار دهد. این محدودیت معمولاً به دلیل تنش و انقباض عضلات گردن ایجاد میشود.
اسپاسم عضلانی
اسپاسم یا انقباض ناگهانی عضلات گردن از دیگر نشانههای درد رگ گردن است. این اسپاسمها معمولاً در واکنش به درد یا آسیب اتفاق میافتند و ممکن است باعث شود فرد حتی با یک حرکت کوچک دچار درد شود.
سردرد و سرگیجه
در برخی موارد، گرفتگی گردن باعث سردرد میشود، به خصوص در ناحیه پشت سر و گیجگاه. این سردرد معمولاً به دلیل فشار روی عضلات و اعصاب گردن ایجاد میشود.
همچنین، افرادی که گردنشان دچار گرفتگی یا رگ به رگ شدن شده است، ممکن است احساس سرگیجه کنند، که این نیز به علت فشار به اعصاب و عروق گردن است.
حساسیت به لمس
ناحیه گردن ممکن است به لمس حساس شود، و در هنگام فشار دادن به آن، درد شدیدتر شود. این حساسیت به دلیل التهاب و کشیدگی عضلات و رباطهای گردن ایجاد میشود.
این علائم میتوانند در شدت و مدت زمان مختلفی بروز کنند و بهتر است در صورت تجربه این علائم به پزشک مراجعه شود.
درمان گرفتگی گردن
درمان گرفتگی عضلات گردن شامل روشهای مختلفی است که با هدف کاهش درد، بازگرداندن توان حرکتی و جلوگیری از بروز مجدد این عارضه انجام میشود. در زیر به تعدادی از مؤثرترین روشهای درمان سریع گرفتگی گردن اشاره میکنیم:
استراحت و کاهش فعالیت
اولین و سادهترین راهکار برای درمان رگ به رگ شدن گردن در خانه، استراحت دادن به عضلات گردن و کاهش فعالیتهایی است که نیاز به حرکت گردن دارند. بهتر است از فعالیتهایی که باعث تشدید درد میشوند، خودداری شود تا به عضلات و رباطها فرصت بازیابی داده شود.
استفاده از یخ و گرما
در مراحل اولیه بعد از گرفتگی گردن، استفاده از یخ میتواند به کاهش التهاب و درد کمک کند. بسته یخ را به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه روی ناحیه دردناک بگذارید و این کار را چند بار در روز تکرار کنید.
پس از ۴۸ ساعت، گرما درمانی میتواند مفید باشد. استفاده از حوله گرم یا بطری آب گرم باعث بهبود گردش خون و کاهش تنش عضلانی میشود.
داروهای ضد التهاب و مسکن
داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن میتوانند به کاهش درد و التهاب کمک کنند. همچنین، داروهای مسکن مانند استامینوفن نیز به تسکین درد کمک میکنند.
در موارد شدیدتر، ممکن است پزشک داروهای شلکننده عضلانی تجویز کند. از همه داروهای ذکر شده میتوان به عنوان داروی گرفتگی گردن استفاده کرد.
فیزیوتراپی
فیزیوتراپی یکی از روشهای مؤثر برای درمان رگ به رگ شدن گردن است. در این روش، تمرینات و تکنیکهایی توسط فیزیوتراپیست برای تقویت و کشش عضلات گردن به فرد آموزش داده میشود.
تمرینات کششی و تقویتی کمک میکنند تا عضلات گردن قدرت بیشتری پیدا کرده و انعطافپذیری آنها افزایش یابد. همچنین، ماساژ درمانی و تکنیکهای دستی فیزیوتراپی میتوانند به کاهش تنش عضلانی و بهبود حرکت گردن کمک کنند.
تمرینات خانگی و کششی
برخی تمرینات خانگی و حرکات کششی ساده نیز میتوانند به درمان گرفتگی گردن در خانه کمک کنند. تمرینات کششی ملایم مانند چرخاندن سر به طرفین، خم کردن گردن به جلو و عقب، و کشیدن شانهها میتواند به افزایش انعطافپذیری و کاهش تنش کمک کند. توصیه میشود این تمرینات را به آرامی و بدون فشار زیاد انجام دهید.
استفاده از گردنبند طبی
در موارد شدید که درد و گرفتگی گردن مانع از حرکت طبیعی میشود، ممکن است پزشک استفاده از گردنبند طبی (کلار گردن) را برای مدت محدودی تجویز کند. این گردنبند به ثابت نگه داشتن گردن کمک میکند و از فشار بیشتر روی عضلات و رباطها جلوگیری میکند.
ماساژ درمانی
ماساژ درمانی توسط فرد متخصص میتواند به کاهش تنش عضلانی و رفع گرفتگی گردن کمک کند. ماساژ عمیق و آرامشبخش گردن و شانهها باعث بهبود جریان خون و اکسیژنرسانی به عضلات گردن میشود و از اسپاسم عضلانی جلوگیری میکند. این روش همچنین در کاهش استرس و بهبود حالت عمومی فرد مؤثر است.
طب سوزنی و درمانهای مکمل
طب سوزنی یکی از روشهای طب سنتی چین است که میتواند در درمان گرفتگی رگ گردن مفید باشد. در این روش، با تحریک نقاط خاصی از بدن، جریان انرژی بهبود مییابد و درد و گرفتگی عضلات کاهش مییابد. درمانهایی مانند یوگا، مدیتیشن و تمرینات تنفسی نیز میتوانند به کاهش استرس و تقویت عضلات گردن کمک کنند.
اصلاح وضعیت نشستن و خوابیدن
وضعیت نادرست بدن از علل شایع گرفتگی گردن است؛ بنابراین، اصلاح وضعیت بدن به خصوص هنگام کار با کامپیوتر و استفاده از بالش مناسب هنگام خواب میتواند از بروز مجدد این مشکل جلوگیری کند. انتخاب یک بالش که از قوس طبیعی گردن حمایت کند، میتواند به درمان اسپاسم گردن کمک کند.
درمانهای پیشرفتهتر در موارد شدید
در صورتی که درد و گرفتگی گردن شدید باشد و با روشهای فوق بهبود نیابد، پزشک ممکن است به تزریق داروهای استروئیدی یا استفاده از روشهای درمانی پیشرفتهتر، مانند تحریک الکتریکی عضلات (TENS)، متوسل شود.
ترکیب این روشها میتواند به فرد کمک کند تا بهبود یابد و از بروز مجدد این مشکل پیشگیری کند.
گرفتگی گردن بدنبال تصادف اتومبیل چیست
آسیب ویپلش Whiplash neck sprain نوعی رگ به رگ شدن و گرفتگی گردن است و بیشتر در تصادفات اتومبیل ایجاد میشود.
بدنبال ضربه به اتومبیل از عقب یا جلو سر سرنشین بشدت به جلو و عقب حرکت میکند. این حرکت شدید و ناگهانی میتواند موجب کشیدگی شدید در عضلات و رباط های گردن و بدنبال آن درد گردن میشود.
ضربه به اتومبیل از طرفین و حرکت گردن به دو طرف و یا چرخش گردن هم میتواند موجب کشیدگی و رگ به رگ شدن آن شود. گاهی حرکت سر و گردن بدنبال این ضربات بقدری شدید است که موجب آسیب نخاع گردنی میشود.
زنان بیش از مردان دچار این آسیب میشوند. این آسیب میتوان به دنبال فعالیت های ورزشی هم ایجاد شود.
استفاده از پشت سری هایی که در صندلی اتومبیل وجود دارند میتوانند تا حدود زیادی مانع از بروز این آسیب شوند. این پشت سری ها را باید درست تنظیم کرد تا دقیقا پشت سر سرنشین قرار گیرند و در صورت برخود اتومبیل دیگر از پشت، مانع از حرکت ناگهانی سر سرنشین به عقب شوند.
اگر در حین رانندگی متوجه شدید ماشین پشتی در حین برخورد به شما است سر خود را به پشت سری تکیه داده و کمر خود را به صندلی نزدیک کنید تا احتمال آسیب ویپلش کاهش یابد.