خشک کردن با فیوژن Fusion که به آن جوش دادن یا آرترودز Arthrodesis هم میگویند روشی است که از آن میتوان برای درمان آرتریت های شدید مفصل مچ پا که همراه با درد شدیدی هستند استفاده کرد.
آناتومی کاربردی
مفصل مچ پا از کنار هم قرار گرفتن سه استخوان درست شده است. در بالا استخوان های تیبیا (درشت نی) و فیبولا (نازک نی) در کنار هم قرار گرفته اند و در زیر آنها استخوان قاپ یا تالوس وجود دارد.
استخوان تالوس در بالای استخوان پاشنه یا کالکانئوس قرار گرفته است. استخوان تالوس مانند لولا فقط در یک جهت حرکت میکند و موجب میشود تا کف پا به سمت بالا و پایین خم و راست شود.
این سه استخوان تشکیل دهنده مفصل مچ پا به توسط رباط یا لیگامان های قوی به یکدیگر متصل شده اند. همچنین تاندون های زیادی از اطراف مچ پا عبور کرده و موجب حرکت مفصل مچ پا میگردند.
مهمترین آنها تاندون یا زردپی آشیل در پشت مچ پا است. سطوحی از سه استخوان ذکر شده که در کنار هم قرار گرفته و نسبت به هم حرکت میکنند پوشیده از لایه ای به نام غضروف است. این لایه صاف و لغزنده موجب تسهیل حرکت استخوان ها ی مفصل در کنار یکدیگر میشود.
چرا مفصل مچ پا خشک میشود
جوش دادن مفصل مچ پا موجب میشود تا سه استخوان تشکیل دهنده مفصل به یکدیگر متصل شده و هیچ حرکتی بین آنها صورت نگیرد.
از این عمل جراحی موقعی استفاده میشود که مفصل مچ پا بشدت تخریب شده و درد شدیدی برای بیمار ایجاد میکند. خشک کردن مفصل مچ پا وقتی انجام میشود که درد بیمار به هیچ روش درمانی دیگری پاسخ نداده است.
این روش درمانی موجب از بین رفتن درد مچ پای بیمار شده و یک مفصل پایدار و محکم را در اختیار بیمار قرار میدهد. با این حال یک چیز را از بیمار میگیرد و آن حرکت مچ پا است. بعد از این عمل جراحی مقدار زیادی از حرکات مچ پا از بین خواهد رفت.
از این عمل جراحی بیشتر در افراد جوانی که بدنبال شکستگی های مچ پا دچار آرتروز و تخریب شدید مچ شده اند استفاده میشود. با انجام این نوع جراحی بیمار میتواند فعالیت های بدنی سنگین را با مچ پا انجام دهد. البته پیش نیاز انجام این جراحی سالم بودن مفاصل دیگر اندام تحتانی است.
روش های دیگر چیست
در افراد مسن تر که به قدرت زیادی برای انجام فعالیت های روزانه نیاز ندارند انجام آرتروپلاستی یا تعویض مفصل مچ پا جایگزین مناسبی برای جراحی خشک کردن مفصل است.
تعویض مفصل مچ پا نه تنها درد بیمار را از بین میبرد بلکه دامنه حرکتی مناسبی را هم در اختیار وی قرار میدهد. با این حال آرتروپلاستی یا تعویض مفصل مچ پا همانند تعویض مفاصل زانو یا تعویض در ناحیه مفصل ران عمل جراحی موفقی نیست و ممکن است با عوارضی مانند خراب شدن مفصل مصنوعی همراه باشد.
عمل جراحی خشک کردن مفصل مچ پا برخلاف تعویض مفصل، تا آخر عمر برای بیمار خواهد ماند و عوارض احتمالی آن را ندارد.
خشک کردن مفصل مچ پا چگونه انجام میشود
برای انجام جراحی فیوژن یا خشک کردن مفصل مچ پا جراح ابتدا غضروف باقیمانده در سطوح زیرین تیبیا و فیبولا و سطح بالایی تالوس را برداشته و پس از اینکه این استخوان ها را در کنار هم قرار داد آنها را به توسط چند پیچ و یا با استفاده از اکسترنال فیکساتور به هم متصل میکند تا بدن بتواند بعد از چند ماه استخوان ها را به هم جوش داده و متصل کند.
در مواردی که از اکسترنال فیکساتور استفاده شده است این وسیله معمولا پس از سه ماه خارج میشود ولی وقتی از پیچ استفاده میشود معمولا پیچ ها در مچ پا باقی میمانند مگر اینکه مشکل خاصی ایجاد کنند که در آن صورت خارج میگردند.
روش دیگر انجام این عمل جراحی استفاده از آرتروسکوپ است. در این روش ابتدا با استفاده از آرتروسکوپ غضروف سطح مفصلی سه استخوان مچ پا تراشیده شده و سپس استخوان ها با استفاده از پیچ یا اکسترنال فیکساتور به یکدیگر متصل میشوند.
پس از جراحی مچ پای بیمار مدتی در آتل قرا رداده میشود تا روند ترمیم زخم و جوش خوردن استخوان ها تسریع شود.
