دو بیماری مادرزاد شایع در انگشتان پا سینداکتیلی و پلی داکتیلی هستند.
سینداکتیلی یا انگشتان چسبیده
چسبیده بودن انگشتان پا یا سینداکتیلی Syndactyly عارضه ای مادرزادی است که شیوع آن حدود یک در هر ۲۰۰۰ تولد است. در این عارضه ممکن است دو انگشت به هم بچسبند و یا ممکن است این چسبندگی در بیش از دو انگشت پا باشد.
این چسبیده بودن انگشتان ممکن است به درجات و شدت های مختلفی دیده شود. گاهی اوقات یک پرده پوستی فقط در بند پرگزیمال انگشتان مجاور وجود داشته و فقط بندهای پرگزیمال انگشتان بهم متصل هستند.
گاهی اوقات بند های وسطه هم بهم چسبیده اند و در تعدادی ممکن است هر سه بند انگشتان مجاور بهم متصل باشند.
اتصال انگشتان مجاور ممکن است فقط بصورت اتصال پوستی باشد. ممکن است دو انگشت مجاور در عروق و یا اعصاب نیز اشتراک داشته باشند و گاهی اوقات استخوان دو انگشت مجاور هم ممکن است به یکدیگر متصل باشند.
شایعترین نوع انگشتان بهم چسبیده یا سینداکتیلی در پا بصورت اتصال انگشتان دوم و سوم است. علت این وضعیت شناخته شده نیست ولی گاهی اوقات بروز سینداکتیلی زمینه خانوادگی دارد. گاهی اوقات سینداکتیلی همراه با بیماری های ژنیکی خاص مانند سندروم داون است.
چسبیده بودن انگشتان پا مسئله ایست که فقط از لحاظ زیبایی اهمیت دارد و هیچ تاثیری در کارکرد پا ندارد. این وضعیت بیماری محسوب نشده و نیاز به درمان ندارد.
در صورت تمایل بیمار و فقط به عنوان یک عمل جراحی زیبایی میتوان دو انگشت را با عمل جراحی از یکدیگر جدا کرد ولی این جراحی مانند هر عمل جراحی دیگری ممکن است با عوارضی همراه باشد.
ایجاد جوشگاه یا یافت اضافه در محل جراحی، آسیب عروقی یا عصبی به انگشت، رشد مجدد پرده بین دو انگشت و یا عارضه در محل پوستی که از آن به عنوان دهنده پیوند پوستی استفاده میشود میتواند از عوارض احتمالی عمل جراحی باشد.
پلی داکتیلی یا چند انگشتی در پا چیست
پلی داکتیلی Polydactyly یا چند انگشتی شایعترین عارضه مادرزادی پنجه پا است. در این عارضه پنجه پا شش انگشت یا بیشتر دارد.
پلی داکتیلی میتواند همراه با سینداکتیلی یا چسبیده بودن انگشتان باشد. این عارضه میتواند در ۳۰ درصد موارد بصورت ارثی و خانوادگی باشد ولی گاهی هم بدون وجود سابقه فردی مشابه در خانواده بروز میکند.
پلی داکتیلی گاهی اوقات همراه با بعضی بیماری های ژنتیکی است. این بیماری هر ۱۰۰۰ تولد در دو نفر دیده میشود.
انگشت اضافه بیشتر در طرف خارجی پنجه پا است ولی میتواند در طرف داخل و حتی وسط هم باشد. انگشت اضافه میتواند بصورت فقط یک زائده پوستی باشد و یا میتواند کاملتر بوده و بیشتر شبیه یک انگشت باشد. در کاملترین حالت کاملا شبیه یک انگشت معمولی استخوان داشته و به استخوان های کف پا مفصل میشود.
درمان پلی داکتیلی پا بیشتر به منظور زیبایی و یا راحتی در پوشیدن کفش است و معمولا در سن یک سالگی صورت میگیرد. درمان با عمل جراحی است که در آن انگشت اضافه خارج شده و پوست محل اتصال آن بسته میشود.