بطور طبیعی ساعد در امتداد بازو نیست بلکه با آن زاویه میسازد. در حالت ایستاده وقتی بازوها در دو طرف تنه آویزان هستند اگر کف دست ها را به طرف جلو بگیریم بهتر متوجه این انحراف میشویم.
تصویر سمت راست کوبیتوس والگوس و تصویر سمت چپ کوبیتوس واروس را نشان میدهد
در این وضعیت میبینیم که فاصله مچ دست از خط وسط تنه بیشتر از فاصله آرنج است. زاویه بین بازو و آرنج را زاویه حمل یا Carrying angle میگویند. این زاویه در مردان ۱۰ درجه و در زنان ۱۵ درجه است.
افزایش این زاویه را کوبیتوس والگوس Cubitus valgus و کاهش آنرا Cubitus varus مینامند.
کوبیتوس والگوس چیست
در این نوع تغییر شکل یا دفرمیتی Deformity وقتی فرد در حالت ایستاده قرار گرفته و بازو را به تنه چسبانده و آرنج را در حالت باز و آویزان قرار میدهد بطوریکه کف دست رو به جلو باشد میبینیم مچ دست کاملا از تنه دور شده و با آن فاصله گرفته است.
شایعترین علت این تغییر شکل، جوش نخوردن در محل شکستگی کندیل خارجی استخوان بازو در ناحیه آرنج و در دوران کودکی است.
وقتی که شکستگی کندیل خارجی استخوان بازو جوش نمیخورد بتدریج و با گذشت زمان به سمت بالاتر تغییر مکان میدهد. نتیجه آن میشود که سر استخوان رادیوس هم که با آن مفصل است به سمت بالا رفته و در نتیجه کل ساعد به سمت خارج انحراف پیدا میکند.
در کوبیتوس والگوس برجستگی اپی کندیل داخلی در سمت داخلی آرنج بیش از معمول برجسته به نظر میرسد. این تغییر شکل آرنج معمولا برای بیمار فرد مشکلی ایجاد نمیکند مگر ایجاد فلج دیر رس عصب اولنا در ناحیه آرنج.
همانطور که میدانیم عصب اولنا از پشت زائده اپی کندیل داخلی آرنج عبور میکند. بدنبال تغییر شکل کوبیتوس والگوس، مسیر حرکت این عصب طولانی شده و درنتیجه تحت کشش قرار میگیرد و این کشش موجب بروز علائم فلجی در عصب اولنا میشود.
به این بیماری فلج دیررسی عصب اولنا Tardive ulnar nerve palsy یا سندروم تونل کوبیتال Cubital tunnel syndrome میگویند. در صورت بروز این عارضه بیمار تحت عمل جراحی قرار گرفته و محل عصب از پشت اپی کندیل داخلی به جلوی آن تغییر داده میشود تا کشش روی عصب کم شود.
بعضی بیماران برای درمان تغییر شکل کوبیتوس والگوس به ارتوپد مراجعه میکنند. در این موارد میتوان با انجام استئوتومی ( شکاندن کنترل شده استخوان و قرار دادن آن در وضعیت مطلوب) این تغییر شکل را برطرف کرد.
کوبیتوس واروس چیست
در این نوع تغییر شکل یا دفرمیتی Deformity وقتی فرد در حالت ایستاده قرار گرفته و بازو و آرنج را در حالت باز و آویزان قرار میدهد بطوریکه کف دست رو به جلو باشد میبینیم مچ دست به تنه نزدیکتر است تا آرنج.
شایعترین علت این تغییر شکل آرنج، بد جوش خوردن در محل شکستگی سوپراکندیلر استخوان بازو در زمان کودکی است.
کوبیتوس واروس موجب میشود اندام فوقانی شکل قنداق تفنگ به خود بگیرد Gun stock deformity این تغییر شکل را میتوان با انجام استئوتومی ( شکاندن کنترل شده استخوان و قرار دادن آن در وضعیت مطلوب) برطرف کرد.
